Tại sao các công ty khởi nghiệp của Trung Quốc bắt chước sản phẩm của người khác

Bắt chước. Đó là một từ mà hầu như đã trở nên quá quen thuộc với tình hình công nghệ của Trung Quốc trong thập kỷ qua. Và mặc dù trước đây Trung Quốc đã sao chép một cách trắng trợn như trường hợp của Renren, Renren được gọi bằng cái tên Xiaonei và trông nó rất giống Facebook? nhưng đã qua lâu rồi, nhưng cái gọi là “copy to China” vẫn khá phổ biến trong tình hình khởi nghiệp của Trung Quốc hiện nay. Và dĩ nhiên, nhiều công ty internet của Trung Quốc cũng sao chép lẫn nhau!

Vậy có chuyện gì đang xảy ra? Tại sao có nhiều công ty internet của Trung Quốc sao chép? Đó là vì những lo ngại về rủi ro.

Không quan trọng ai là người làm ra đầu tiên, mà ai là người làm tốt nhất

Điều này đúng với hầu hết các thị trường công nghệ, nhưng ở Trung Quốc thì có thể còn nhiều hơn cả sự thật: là người thực hiện một số ý tưởng mới đầu tiên thường bạn sẽ không được gì. Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều các công ty công nghệ khởi nghiệp, thì điều đầu tiên là sẽ hiếm có lợi thế cạnh tranh đáng kể. Nếu một công ty khác đang có cùng ý tưởng và ra mắt vào vài tháng sau đó với sự thực hiện tốt hơn, thì họ thường giành thắng lợi.

Và trên thực tế, ở Trung Quốc, việc thực hiện đầu tiên có thể là một bất lợi. Lấy ví dụ, Fanfou là một dịch vụ tiểu blog hay còn gọi là nhật ký nhanh (micro-blogging) đầu tiên của Trung Quốc. Dịch vụ này đã đánh bại tất cả các đối thủ lớn trong nước và quốc tế đang hoạt động ở thị trường của Trung Quốc, nhưng chính phủ đã phản đối và gây khó khăn với micro-blogging, dẫn đến Fanfou bị ngừng hoạt động. Điều đó đã giúp cho các đối thủ công nghệ lớn khác như Sina và Tencent có nhiều thời gian để làm lại các dịch vụ micro-blogging của mình và giữ liên lạc với chính phủ Trung Quốc để làm dịu bớt mối lo của chính phủ. Thời gian qua đi các quy tắc đã được xóa bỏ và Fanfou cuối cùng đã được phép tung ra lại, nhưng đã quá muộn: các đối thủ cạnh tranh của nó đã tung ra các dịch vụ tốt hơn như Sina Weibo.

Là người đầu tiên ở bất cứ lĩnh vực internet mới nào ở Trung Quốc có nghĩa là phải giơ đầu chịu báng, bởi vì nhìn chung họ không biết được người tiêu dùng sẽ phản ứng như thế nào và chính phủ có thể muốn điều chỉnh lĩnh vực đó ra sao. Chờ đợi và sao chép ý tưởng của người khác nhưng lại thực hiện tốt hơn thường là con đường an toàn hơn và thành công hơn: bạn tránh được những rủi ro không đáng có và thay vào đó là miễn phí lặp lại một ý tưởng mà bạn biết mình có thể thực hiện được.

Nhìn vào tương lai

Trước đây, các doanh nghiệp internet của Trung Quốc đã sao chép các công ty internet của phương Tây bởi vì họ biết rằng họ thực hiện được. Bởi vì hệ sinh thái internet của Trung Quốc thì kém phát triển hơn so với Mỹ, nên nhìn vào sự thành công của các công ty công nghệ của Mỹ là như nhìn vào tương lai của Trung Quốc: một mô hình đã được thực hiện ở Mỹ có khả năng sẽ được thực hiện ở Trung Quốc một vài năm nữa trong tương lai. Các công ty công nghệ của Trung Quốc đã từ chối “sao chép” thì chắc chắn sẽ bị bỏ lại đằng sau.

Nhưng mặc dù hầu hết các công ty công nghệ thành công nhất của Trung Quốc đều bắt đầu từ sao chép các công ty công nghệ lớn của nước ngoài, thì ngày nay, các công ty internet của Trung Quốc đã có khá nhiều sản phẩm của riêng mình. Những ngày tháng sao chép trực tiếp các doanh nghiệp internet nước ngoài sang Trung Quốc và tự tin họ sẽ thành công là lâu hơn, bởi vì người dùng internet Trung Quốc có thói quen và mong muốn khác hơn so với các bản sao phương Tây. Hôm nay, một doanh nhân Trung Quốc có thể được truyền cảm hứng từ một doanh nghiệp Internet thành công ở Mỹ, nhưng để “sao chép” sang Trung Quốc thành công thì cô ấy có thể sẽ phải thay đổi nó một chút để thích ứng với thị hiếu người tiêu dùng địa phương.

Ít gặp phải sự lúng túng

Thật đáng giá để chỉ ra rằng lịch sử sao chép các công ty khác, đặc biệt là các công ty nước ngoài, không đem lại rủi ro tương tự ở Trung Quốc. Kể từ khi tất cả mọi người đã làm việc đó, có một chút kỳ thị gắn liền với việc sử dụng các mô hình sao chép bởi Trung Quốc. Và kể từ khi luật sở hữu trí tuệ phương Tây đã không áp dụng ở Trung Quốc, thậm chí ăn cắp trắng trợn giống như phiên bản đầu tiên của Renren có tên gọi là Xiaonei đã đề cập ở trên đã không thực sự phải lo lắng về kiện tụng.

…Nhưng “copy” có thật sự là một từ phù hợp?

Với tất cả những gì đã nói, điều quan trọng là phải biết rằng ngày hôm nay, có rất ít các công ty đã sao chép trực tiếp thành công ở Trung Quốc. Trong những ngày đầu của web Trung Quốc bạn có thể dùng các bản sao trực tiếp của các dịch vụ phương Tây vì không có đối thủ cạnh tranh của địa phương – hoặc là bạn đã làm nó ở Trung Quốc hay ai đã làm. Nhưng những ngày đó đã qua lâu rồi. Bây giờ, đó là việc thực thi, bởi vì thị trường Trung Quốc là rất khác biệt, bất kỳ ai thực hiện sao chép ý tưởng của một công ty nước ngoài có thể sẽ bị đè bẹp bởi đối thủ cạnh tranh địa phương đã đưa ý tưởng đó và thích ứng tốt hơn với thị trường địa phương.

Nói cách khác: Sao chép sang Trung Quốc (copy-to-china) là một khái niệm đã lỗi thời và quá đơn giản, mô tả về ngành công nghệ của Trung Quốc đã không còn chính xác nữa. Các công ty Trung Quốc vẫn lấy cảm hứng từ sự thành công của các công ty công nghệ nước ngoài? Chắc chắn là thế rồi. Nhưng việc thích nghi của những sản phẩm này ở Trung Quốc hầu như luôn luôn có nghĩa là làm thay đổi căn bản và các thay đổi mang tính sáng tạo của dịch vụ

Ví dụ Sina Weibo thường được gọi là một “bản sao” của Twitter khi lần đầu tiên ra mắt, nhưng trên thực tế các sản phẩm khác nhau rất nhiều. Cho phép nhận xét về các Tweets giúp Weibo thu hút người dùng Trung Quốc “cho một trải nghiệm xã hội nhiều hơn, ví dụ: yêu cầu giới hạn 140 ký tự – mặc dù 140 ký tự có thể diễn đạt nhiều ý nghĩa ở Trung Quốc hơn là bằng tiếng Anh – có nghĩa là người dùng có thể đi sâu hơn. Weibo có thể là một dịch vụ tiểu blog, nhưng gọi đó là một bản sao của Twitter chỉ đơn giản là không chính xác – và điều này đúng với hầu hết các dịch vụ “bắt chước” của Trung Quốc đã đạt được thành công trong thị trường hiện nay.

Nguồn bài viết : http://mashable.com/