Sinh ra với sứ mệnh kết nối mọi người, nhưng hóa ra Facebook lại làm người dùng cô đơn hơn

Từ thuở ban đầu, Meta (hay tên cũ là Facebook) đã đề ra sứ mệnh là giúp kết nối mọi người thông qua các ứng dụng mạng xã hội của mình. Từ Facebook, công ty còn thâu tóm thêm các đối thủ tiềm năng khác bao gồm WhatsApp, Instagram, biến mình trở thành công ty sở hữu các nền tảng mạng xã hội lớn nhất thế giới.

Nhưng giờ đây, một nghiên cứu nội bộ của chính công ty cho thấy, các ứng dụng kết nối mọi người của họ lại đang làm người dùng thấy cô đơn hơn. Khi công ty đang gặp khó khăn trong việc thu hút thêm người dùng mới, việc đảm người dùng của mình hạnh phúc hơn đang là yếu tố chủ chốt cho thành công về mặt tài chính của Meta.

Tài liệu nội bộ này được cựu giám đốc sản phẩm của Meta, Frances Haugen tiết lộ cho thấy, từ tháng Chín năm 2018, nghiên cứu nội bộ của công ty đã phát hiện ra rằng, 1/3 người dùng Facebook cho biết cảm giác cô đơn trong thời gian trước đó. Việc phỏng vấn sâu 53 người cho thấy, cảm giác cô đơn phổ biến nhất ở những người trẻ, độ tuổi từ 13 đến 24 – đây cũng chính là đối tượng đang được Meta nhắm đến cho các ứng dụng Facebook và Instagram.

Các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng, các nền tảng mạng xã hội do Meta sở hữu có thể làm trầm trọng thêm cảm giác cô đơn, thay vì giảm bớt nó. Một nghiên cứu nội bộ khác được thực hiện vào tháng 11 năm 2018, còn phát hiện rằng một số trải nghiệm nhất định của Facebook sẽ làm gia tăng sự cô đơn – như “thấy các bài đăng tiêu cực hoặc gây tổn thương”, hoặc thấy bạn bè vui đùa mà không có mặt mình, hoặc các bài đăng dẫn đến sự so sánh trên mạng xã hội.

Cho dù việc dùng Facebook khiến người dùng “ít cô đơn hơn” một số hoạt động khác, như dùng Twitter hoặc các ứng dụng hẹn hò, nhưng nó vẫn làm gia tăng sự cô đơn nhiều hơn các hoạt động khác như chơi game hoặc xem TV.

Tuy nhiên khi những người cô đơn tìm đến Facebook, 41% trong số họ cho biết mình cảm thấy khá hơn, và chỉ 6% trong số đó cho biết họ cảm thấy tồi tệ hơn. Nhưng 42% số người khảo sát lại cho biết họ cảm thấy cả nhiều hơn và ít cô đơn hơn.

Một điểm quan trọng trong nghiên cứu nội bộ của Meta là thời gian sử dụng ứng dụng: “Những người dành khoảng một giờ mỗi ngày thường cảm thấy ít cô đơn nhất. Những người dùng ít hoặc nhiều thời gian hơn thường cảm thấy cô đơn hơn.” Một số nghiên cứu bên ngoài cũng ủng hộ phát hiện này của Facebook. Những người trẻ có thời gian sử dụng tương đương với phát hiện trên “dường như có mức độ hạnh phúc và kết nối cao nhất cũng như ít cô đơn nhất.” Melissa Hunt, phó giám đốc Khoa tâm lý đào tạo lâm sàng tại Đại học Pennsylvania cho biết.

Những kết quả mâu thuẫn nhau cho thấy sự khó khăn trong việc tạo ra sản phẩm có thể mang lại lợi ích cho người dùng Facebook, cũng như cả công ty Meta.

Việc tìm hiểu về sự cô đơn đang trở nên ngày càng quan trọng hơn đối với Meta. Trong buổi báo cáo thu nhập vào ngày 2 tháng Hai vừa qua, công ty cho biết một tin xấu, lần đầu tiên trong nhiều năm qua, lượng người dùng Facebook dừng tăng trưởng và thậm chí giảm đi tại một số thị trường. Cổ phiếu công ty mất ¼ giá trị trong ngày tiếp theo.

Vài năm trước, khi Facebook tổ chức một cuộc thi nội bộ để phát triển các ý tưởng sản phẩm mới, một nhóm nhỏ nhân viên của họ đã cùng nhau xây dựng một robot có tên Max, có hình dạng giống như một cái bát nhỏ úp ngược. Max được thiết kế để có thể trò chuyện với người dùng dựa theo tâm trạng của họ. Tuy nhiên, dự án này chưa từng được đưa ra khỏi khuôn khổ cuộc thi của công ty.

Một dự án tương tự khác là chatbot cho WhatsApp. Nếu ai đó nói với chatbot này rằng họ đang cô đơn, họ sẽ nhận được một phản hồi an ủi như: “Chúng tôi rất tiếc khi biết bạn đang cảm thấy cô đơn. Không có gì phải xấu hổ hay ngại ngùng khi cô đơn cả – gần như mọi người đều từng trải qua cảm giác cô đơn ở vào một thời điểm nào đó trong đời.”

Bên cạnh việc xây dựng các công nghệ mới, một cách tiếp cận khác mà Facebook đang thực hiện là xây dựng một cộng đồng với nhiều nội dung hấp dẫn hơn. Ví dụ Instagram đang tăng cường đầu tư vào các nhà sáng tạo và những người có ảnh hưởng trên ứng dụng của mình.

Không chỉ giúp tiếp cận khách hàng tốt hơn, các nghiên cứu này còn giúp Meta tránh được các vấn đề liên quan đến pháp lý. Gần đây công ty đã đối mặt với sự giám sát gắt gao từ các cơ quan quản lý với những lập luận cho rằng, Meta đang làm những người dễ tổn thương phải phụ thuộc vào sản phẩm của mình, trong khi đưa cho họ các nội dung ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần.

Tham khảo Bloomberg