Dùng AI phân tích ảnh chụp từ trên cao, phát hiện một loạt hình vẽ khổng lồ bí ẩn nằm ngay giữa sa mạc ở Peru
- Tram Ho
Sa mạc Nazca nằm ven biển ở miền nam Peru, nổi tiếng với quần thể những hình vẽ kỳ lạ có kích thước khổng lồ được gọi là “Đường kẻ Nazca” (Nazca Lines). Những hình vẽ gồm có con người, cá, chim, bọ, thằn lằn, chó, mèo, khỉ, cây và hoa. Một số hình ảnh siêu nhiên hơn, bao gồm quái vật hai mặt hình người và rắn hai đầu khổng lồ ăn thịt người. Chúng được cho là sản phẩm của người Nazca cổ đại từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 6 sau Công nguyên.
Điều đáng chú ý về “những đường Nazca” là kích thước quá lớn (hình vẽ lớn nhất dài tới 275m) nên chỉ có thể nhìn rõ từ phía trên cao bằng cách sử dụng hình ảnh vệ tinh, chụp ảnh trên không, máy quét trên không và chụp ảnh bằng máy bay không người lái. Một số hình vẽ do tác động của thời gian đã trở nên rất mờ, đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải sử dụng trí tuệ nhân tạo để giúp sức trong quá trình tìm kiếm.
Một hình thù kỳ lạ ở sa mạc Nazca được chụp bởi máy bay ở độ cao gần 4km.
Sử dụng công nghệ ‘học sâu’ để tìm hình vẽ bí ẩn
Trước đây, nhóm nghiên cứu tại Đại học Yamagata đã mất khoảng 5 năm để phân tích các bức ảnh chụp từ trên không có độ phân giải cao của toàn bộ khu vực. Trong thời gian đó họ đã xác định được một số hình vẽ mới. Nhưng khi họ có được những bức ảnh chụp từ trên không có độ phân giải cao hơn nữa vào năm 2016, họ đã chuyển sang một phương pháp trí tuệ nhân tạo được gọi là “học sâu” để kiểm tra chúng.
Đây là phương pháp được thực hiện dưới sự hợp tác với IBM Nhật Bản và Trung tâm nghiên cứu Thomas J. Watson của IBM ở Mỹ, nơi tiến hành nghiên cứu nâng cao về trí tuệ nhân tạo. Các hệ thống học sâu và phương pháp chúng sử dụng để xử lý dữ liệu được lấy cảm hứng từ cách bộ não con người xử lý thông tin. Phương pháp này thể hiện hiệu suất cao trong các tác vụ như nhận dạng hình ảnh, xử lý giọng nói và xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Thông qua học sâu, máy sẽ tự động xác định các đối tượng cụ thể từ hình ảnh và vị trí, kích thước và phân loại của chúng.
Thông thường, một hệ thống học sâu được đào tạo trên hàng nghìn hoặc hàng triệu đối tượng đã biết, nhưng nhóm nghiên cứu tại Đại học Yamagata đã đào tạo hệ thống này chỉ với dữ liệu từ 21 hình vẽ địa lý Nazca đã biết, chúng được chia thành các “phần tử”.
Bất kỳ hình vẽ địa lý nào đã biết đều được tạo thành từ hàng chục yếu tố này — chẳng hạn như đầu, thân, cánh tay hoặc chân. Và do đó, hệ thống học sâu mới chỉ có thể tìm thấy các phần của hình vẽ địa lý.