7 môi trường màn hình nền nổi bật của Linux

Ngoc Huynh

Không giống như Windows hay OS X, Linux có nhiều môi trường màn hình nền nổi bật với nhiều thiết kế và khả năng khác nhau.

Linux là gộp tất cả sự lựa chọn, và chọn ra một bản phân phối (distro) chỉ là bước đầu tiên. Các bản distro của Linux luôn có một môi trường màn hình nền mặc định, ngoài nhiều môi trường màn hình nền đang được sử dụng hiện nay. Riêng một mình Ubuntu có 9 môi trường với các cấu hình màn hình nền khác nhau.

Các môi trường màn hình nền này đều tốt như nhau. Chúng có sự khác nhau về chức năng, tính năng và mỹ học. Tùy theo phần cứng mà hiệu suất của chúng có thể khác nhau. Chỉ có bạn mới biết bạn thích môi trường nào.

Dưới đây là một số môi trường màn hình nền phổ biến nhất của Linux:

Unity

Unity là môi trường màn hình nền riêng của Ubuntu, được phát triển bởi Ubuntu. Không có bản distro nào của Linux sử dụng Unity.

Điều này cho thấy tầm nhìn của Ubuntu về môi trường màn hình nền, và có một chút khác biệt so với các môi trường màn hình nền truyền thống của Windows. Một trong những tính năng tuyệt vời của Unity là “scopes”; tính năng này cho phép bạn tìm kiếm các loại nội dung khác nhau trên trang web và máy tính của bạn từ “bảng điều khiển,” liệt kê các ứng dụng đã được cài đặt. Đây cũng là một trong những tính năng hàng đầu của Ubuntu dành cho điện thoại. Unity cũng có một vài tính năng vô song như “HUD”, nó cho phép bạn tìm kiếm các tùy chọn thực đơn của một chương trình và kích hoạt chúng ngay từ bàn phím.

Trong lúc có nhiều người dùng Linux đã trải nghiệm và than phiền về Unity, thì nó vẫn là một môi trường màn hình nền đã cải tiến mà mọi người hay sử dụng.

Những người chỉ trích Unity vì không thích việc thiếu cấu hình. Thanh Unity launcher luôn luôn ở bên trái màn hình và không thể di chuyển được. Các nút minimize, maximize, và close thì ở góc phía trên bên trái của mỗi cửa sổ – như trên Mac – và cũng không thể di chuyển được. Trong một vài năm qua, Unity đã có một vài thay đổi nhỏ, nhưng dự án Ubuntu thì đã có sự thay đổi lớn qua phiên bản Unity 8 dành cho máy tính và điện thoại.

GNOME 3

Ubuntu đã sử dụng một lần phiên bản cũ hơn của môi trường GNOME, khi các bản distro của Linux phổ biến nhất đã sử dụng. Nhưng, với sự chuyển đổi từ GNOME 2 sang GNOME 3 và GNOME Shell desktop, thì Ubuntu đã quyết định không sử dụng GNOME nữa. Tuy thế, GNOME đã không bị xóa bỏ. GNOME Shell đã được cải tiến một cách đột ngột. Thậm chí những người dùng thích các môi trường màn hình nền truyền thống hơn vẫn có thể sử dụng GNOME Shell thông qua bảng hướng dẫn của GNOME. GNOME cũng lập đầy đủ cấu hình với các tiện ích.

Unity và GNOME thật sự khá giống nhau, và sử dụng nhiều các ứng dụng giống nhau. Cả hai desktop environment đảm bảo phần cứng đồ họa 3D của bạn có hiệu ứng đẹp hơn. GNOME 3.16 đã thêm trung tâm thông báo (notification center). Nhờ vào sự mở rộng của mình, GNOME cũng có nhiều cấu hình hơn Unity.

KDE Plasma 5

Trước đây, KDE và GNOME là các desktop environment lớn nhất của Linux. Hiện tại GNOME desktop đã tách khỏi GNOME, Unity, Cinnamon, và MATE, ngoài KDE vẫn đang phát triển mạnh. Plasma 5 interface thì được cải tiến hơn bao giờ hết.

KDE luôn luôn có nhiều cấu hình hơn GNOME và GNOME-derived Linux distro. Một số người dùng thích có nhiều nhiều tùy chọn, trong khi một số khác thì xem xét tất cả các tùy chọn đó và thích sự đơn giản của GNOME. Tuy nhiên KDE đã không có nhiều sự nổi trội.

Việc sử dụng KDE thật sự rất khác so với sử dụng Unity, GNOME, Cinnamon, hay MATE. Các desktop environment đó sử dụng tương tự các ứng dụng của GNOME gắn liền với bộ công cụ GTK. KDE luôn được xây dựng trên Qt, và có bộ ứng dụng của riêng mình. Các ứng dụng này chỉ được hợp nhất trên các desktop environment phù hợp.

Để có được KDE Plasma 5 thì hãy tải về Kubuntu 15.04. Hầu hết các bản distro của Linux vẫn còn đang sử dụng môi trường KDE 4 cũ.

Cinnamon

Ban đầu Cinnamon được xây dựng dành cho Linux Mint, nhưng hiện tại nó được dùng cho các distro của Linux khác như Ubuntu, Fedora, và Debian.

Ban đầu đây là một phân nhánh của GNOME 3, được xây dựng dựa trên lập trình hiện đại nhưng được làm lại để mang đến một giao diện desktop truyền thống hơn. Nếu GNOME đã bỏ thanh tác vụ và trình thực đơn Start để hiện thị các ứng dụng đã được cài đặt, thì Cinnamon lại xây dựng desktop environment mang tính truyền thống hơn. Trong khi GNOME chú trọng đến smartphone, thì Cinnamon thêm các tính năng và các cải tiến dành cho người dùng máy tính.

Cinnamon sẽ trở nên quen thuộc với những người dùng yêu thích các desktop environment cũ của Linux, hay những người dùng của Windows mà không thích thanh tác vụ mới trên Windows 7.

MATE

MATE và Cinnamon là các desktop environment tương tự nhau. Trong khi Cinnamon nhận các lập trình của GNOME 3 và đã tạo ra một desktop environment truyền thống hơn, thì MATE nhận lập trình của GNOME 2 cũ hơn và bắt đầu cập nhật để nó tiếp tục làm việc trên các bản distro Linux hiện đại.

Nếu trước đây bạn đã từng sử dụng GNOME 2 và đã bỏ lỡ nhiều tính năng của nó, thì MATE là desktop environment của Linux dành cho bạn. Những người dùng mới có thể sẽ thích Cinnamon, một desktop environment truyền thống được xây dựng dựa trên lập trình hiện đại. Tuy nhiên, MATE 2 có thể phù hợp với các máy tính đời cũ hơn. Nếu bạn gặp các vấn đề với hiệu suất khi sử dụng Cinnamon và bạn muốn một cái gì đó tương tự, thì hãy thử dùng MATE 2.

Không giống như các desktop environment hiện đại, các hiệu ứng desktop đòi hỏi 3D acceleration không được kích hoạt mặc định trên MATE. Nhưng hiện tại thì đã có Compiz và có được các hiệu ứng hình ảnh trên MATE desktop.

Lxde

Hiện tại Lxde đứng đầu trong số các desktop environment vì nó là một desktop environment thân thiện người dùng và nhanh. Nếu bạn đang sử dụng một máy tình đời cũ và vẫn muốn sử dụng nó, thì hãy thử dùng Lxde thay vì các desktop environment hiện đại khác của Linux mà luôn cần nhiều phần cứng đồ họa, CPU time, và RAM để vận hành một cách phù hợp. Bạn sẽ không tìm thấy các hiệu ứng đồ họa đẹp, mà chỉ có những hiệu ứng cơ bản, và bạn có thể quản lý được các ứng dụng của mình với Lxde.

Xfce

Về cơ bản, Xfce là lựa chọn thứ ba sau GNOME và KDE. Xfce thì ít tốn bộ nhớ hơn KDE và GNOME. Sau khi GNOME 3 được phát hành, thì Xfce đã trở thành một desktop environment truyền thống hàng đầu của Linux.

Lxde thì chỉ ít gây tốn bộ nhớ. Cinnamon thì có đầy đủ các tính năng hơn. MATE thì cũng có đầy đủ các tính năng và ít gây tốn bộ nhớ vào thời điểm này. Xfce thì không bị dẹp bỏ, nhưng nó đang phát triển một cách chậm rãi.

Chia sẻ bài viết ngay

Nguồn bài viết : http://www.infoworld.com/